Motywujące i wspierające ocenianie ucznia jest kluczowym elementem nowoczesnego podejścia pedagogicznego, kładącym nacisk na rozwój ucznia i budowanie jego zaangażowania. Chociaż polski system edukacji zapewnia prawne ramy dla tego rodzaju oceniania, jego praktyczne wdrożenie w szkołach wciąż napotyka liczne wyzwania.
Podstawy prawne oceniania w Polsce określa:
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
- Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej (MEN) w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, w szczególności Rozporządzenie MEN z 25 sierpnia 2017 r.
1. Ocena jako element wspierania rozwoju ucznia – W rozporządzeniu MEN podkreślono, że ocenianie ma służyć zarówno diagnozowaniu postępów ucznia, jak i wspieraniu jego rozwoju edukacyjnego.
2. Informacja zwrotna – Przepisy zwracają uwagę na obowiązek dostarczania uczniom informacji zwrotnej na temat ich pracy, mocnych stron, obszarów do poprawy i sposobów poprawienia wyników.
3. Indywidualizacja nauczania – Ustawodawca zobowiązuje nauczycieli do uwzględniania indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia w ocenianiu, co ma umożliwić rozwijanie ich potencjału w ramach ich własnych możliwości.
4. Wsparcie dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych – Przepisy oświatowe nakładają na szkoły obowiązek dostosowania metod oceniania do możliwości uczniów z niepełnosprawnościami, trudnościami w nauce czy też uczniów wybitnie zdolnych.
Pomimo wytycznych prawnych, w praktyce wdrożenie oceniania wspierającego i motywującego zależy od wielu czynników:
1. Stosowanie informacji zwrotnej – W teorii nauczyciele mają obowiązek regularnego udzielania informacji zwrotnej, która powinna być motywująca i wskazywać uczniom obszary do poprawy. W praktyce jednak często dominuje system ocen liczbowych bez dostatecznej analizy postępów ucznia i możliwości poprawy.
2. Oceny jako motywacja lub demotywacja – Oceny liczbowe, stosowane na szeroką skalę w Polsce, mogą działać demotywująco, zwłaszcza gdy ich główną funkcją jest porównywanie uczniów zamiast motywowania ich do nauki i doskonalenia się.
3. Indywidualne podejście – Chociaż indywidualizacja nauczania jest zapisana w przepisach, nauczyciele często mają ograniczone możliwości czasowe, zasoby i wsparcie do jej skutecznego wdrażania. Klasy o dużej liczebności uczniów utrudniają prowadzenie oceny w sposób rzeczywiście wspierający.
4. Ocena opisowa w edukacji wczesnoszkolnej – Na etapie edukacji wczesnoszkolnej stosuje się ocenę opisową, która jest bardziej wspierająca. Jednak w starszych klasach przeważa ocena liczbową, co zmienia charakter oceniania.
5.Kultura oceniania i rola nauczyciela – Praktyka oceniania jest też uwarunkowana przez tradycje szkoły i podejście nauczycieli. Nawet gdy przepisy wspierają ocenianie motywujące, zmiana kultury oceniania wymaga czasu, odpowiedniego przygotowania nauczycieli i wsparcia psychologiczno-pedagogicznego.
Motywujące ocenianie ma potencjał, aby wpłynąć pozytywnie na rozwój uczniów, ale jego efektywne wdrażanie wymaga odpowiednich warunków organizacyjnych, wsparcia kadry i zaangażowania całej społeczności szkolnej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz