O CZYTANIU SŁÓW KILKA

Opanowanie umiejętności czytania i pisania należy do podstawowych i najistotniejszych zadań edukacyjnych w klasach I – III. Bowiem w braku tych umiejętności , tkwi źródło przyszłych niepowodzeń szkolnych uczniów.

Proces czytania, to czynność złożona, polegająca na czytaniu całych wyrazów. A zatem człowiek dobrze czytający obejmuje okiem jednorazowo całe pole czytania. Dziecko, jednak tego nie potrafi, bowiem jego pole czytania jest niewielkie. Dlatego tak ważne jest, aby wdrażać dzieci do odczytywania całych kompleksów liter, które składają się na wyrazy, zdania.
W procesie czytania występują trzy główne elementy:
– wzrokowy – człowiek postrzega znaki graficzne
– słuchowo dźwiękowy ,
– znaczeniowy

Czytanie to praca oka, czyli ruchy gałki ocznej:
– ruchy postępowe oka – przenoszące się od lewej do prawej strony wiersza.
– Ruchy wsteczne oka – oko zatrzymuje się dość często w toku czytania i wraca do wcześniej już uchwyconych słów. Ruchy te pomagają w ujmowaniu kolejnych elementów, ułatwiają rozpoznawanie trudniejszych wyrazów., pomagają również w odnalezieniu zgubionego wątku myśli,
– ruchy zwrotne – wykonywane są przy przechodzeniu od wiersza przeczytanego do wiersza następnego.

Tempo i rytmiczność oka zależy od liczby ruchów wstecznych, których przy czytaniu głośnym jest więcej niż przy czytaniu cichym .

      Dlaczego dziecko ma trudności z czytaniem? 

Trudności w czytaniu rozpatrywane są zazwyczaj w trzech aspektach:
– pedagogicznym
– psychologicznym
– lekarskim.
Z pedagogicznego punktu widzenia trudności te spowodowane są wadliwymi metodami uczenia, na co skłania się zbyt duża liczebność klasy i nierównomierne przygotowanie dzieci do szkoły oraz brak możliwości indywidualnej pracy z dziećmi.
Psychologia natomiast przyczyn szuka w zaburzeniach życia emocjonalno – uczuciowego dziecka i nieprawidłowej motywacji oraz niedojrzałości szkolnej. Wielu psychologów uważa, że gotowość do nauki czytania winna być podstawowy aspektem dojrzałości szkolnej. Inną przyczyną, która ma znaczący wpływ na naukę czytania, to wady wymowy.
Z punktu widzenia lekarskiego, trudności w czytaniu najczęściej spowodowane są deficytami rozwoju funkcji percepcyjno – motorycznych. Należą do nich zaburzenia wzroku, słuchu i obniżona sprawność manualna.

Trudności w czytaniu mogą występować u uczniów o normie intelektualnej i dobrych ogólnych zdolnościach do nauki. Wówczas mamy do czynienia z legastenią lub inaczej dysleksją , która ma charakter neuropsychiczny.

Główną przyczyną trudności w czytaniu są zaburzenia funkcji słuchowych, wzrokowych i manualnych. W związku z tym bardzo o ważne jest wyćwiczenie tych funkcji oraz usprawnienie ich. A zatem ważne są ćwiczenia na koncentrację uwagi, doskonalące spostrzeganie, usprawniające koordynację wzrokowo – ruchową oraz sprawność manualną, ćwiczenia rozwijające percepcję słuchową i wzrokową, a także ćwiczenia kształtujące umiejętności porównywania, segregowania. Samokontroli.

Opracowała Dorota Dankowska